Tạp chí Time đã đưa ra danh sách 10 dấu mốc quan trọng trong lịch sử phát triển của Microsoft, trong đó có những sự kiện đầy vinh quang và cả nỗi hổ thẹn của gã khổng lồ phần mềm xứ Redmond.

1. Bill Gates lập công ty

Là con trai duy nhất trong số các con cái của ngài William H. Gates, luật sư bang Seattle và Mary Gates, một thành viên trong tổ chức United Way, William Gates III là đồng sáng lập của Microsoft, người giàu nhất trên thế giới và là tác giả hệ điều hành Windows, có lịch sử đã 25 năm kể từ ngày phát hành lần đầu tiên vào 10/10/1983.

Trước khi trở thành một tỉ phú, Gates là học sinh trường tư Lakeside School ở Seattle, viết các chương trình với máy đánh chữ của trường cùng người bạn học lớp trên Paul Allen. Năm 1975, khi Gates vẫn đang theo học Harvard, hai người đã đặt mua ngôn ngữ lập trình BASIC với MITS, công ty sớm phát hành chiếc máy tính cá nhân Altair 8800 sử dụng ngôn ngữ lập trình này. Sau đó, MITS đồng ý sử dụng ngôn ngữ hai người đã tiếp tục phát triển. Gates và Allen bắt đầu khởi nghiệp với Micro-Soft và đăng ký thương hiệu “Microsoft” một năm sau đó. Gates sớm rời bỏ mục tiêu bằng cấp tại Harvard nhưng đã kịp làm quen với Steve Ballmer, vốn sau này là CEO của Microsoft từ năm 2000.

2. Cổ phần hoá

Sau 4 năm làm việc, Gates và Allen đã bắt đầu sản xuất hệ điều hành MS-DOS của mình cho IBM, nhưng bán lẻ bản quyền sử dụng chương trình cho một số công ty khác. Lợi nhuận của Microsoft tăng vọt nhanh chóng và vượt ngưỡng 140 triệu USD vào năm 1985. Chỉ trong vòng hai năm, Allen bị chẩn đoán mắc bệnh Hodgkin và không thể dồn hết tâm trí cho công ty, để lại Gates và sau đó là giám đốc thương mại Steve Baller chèo chống.

Trong năm thứ 3 và lần thay đổi bản doanh cuối cùng, Microsoft chuyển từ Bellevue, Washington tới Redmond, ngoại ô Seattle. Ngày 13 tháng Ba năm 1986 đánh dấu một cột mốc quan trọng của Microsoft khi công ty mở cửa. Giá cổ phiến tăng từ 21 lên 28 USD ngay trong ngày đầu tiên.

3. Phát hành Microsoft Office

Mặc dù Microsoft Word đã được công bố từ 1983, dùng với MS-DOS và sau đó là Apple Macintosh cũng như Microsoft Windows nhưng đến 1989 phiên bản chính thức đầu tiên bao gồm một nhóm các ứng dụng desktop (Excel, Powerpoint, Word) - Microsoft Office mới được phát hành dành cho máy Mac. Mối quan hệ tốt đẹp giữa hai công ty đã bị đổ bể 2 năm sau đó khi Apple kiện Microsoft sử dụng bất hợp pháp giao diện Windows giống như hệ điều hành của mình. Cuộc chiến pháp lý kéo dài 6 năm đã khiến Apple tổn thất nặng nề nhưng ngược lại, Micrsoft đã dần xác lập được vị trí thống trị với tư cách một nhà sản xuất phần mềm máy vi tính.

4. Internet Explore 3.0 ra đời và cách mạng Internet

Trong khi Internet ngày càng mở rộng nhanh chóng thì Micrsoft vẫn thủng thẳng đứng ngoài cuộc chơi. Hầu hết giới công nghệ toàn cầu đều hào hứng với thư điện tử và trình duyệt web thì Gates tỏ ra tư lự. Cuối cùng, mãi đến năm 1996, theo như thú nhận của Gates, Internet mới chiếm trọn vẹn được cảm tình của người sáng lập nên đế chế Microsoft xứ Redmond và vào tháng Tám, gã khổng lồ trong lĩnh vực phần mềm đã ra mắt Interne Explorer 3.0, phiên bản tiên khởi của trình duyệt hiện thống lĩnh thị phần.

5. Ngừng sử dụng giao diện Bob

Microsoft đã từng sử dụng Bob, giao diện hoàn toàn khác biệt với giao diện dựa trên menu và chữ đậm ngày nay. Bob biến màn hình máy tính thành một “căn phòng” trong đó có Rolodex, lịch, checkbook nhằm để khởi động các chương trình phù hợp. Bod được coi là “phần mềm hướng tác vụ đầu tiên, trái với các phần mềm hướng chương trình khác”. Tuy nhiên, không thể cạnh tranh nổi với kiệt tác Windows 95, Bob đã bị Microsoft ngừng phát triển một năm sau đó. Microsoft Bob được PC World xếp vào danh sách một trong 25 sản phẩm công nghệ tồi nhất từ trước đến nay.

6. Rắc rối với tòa án

Microsoft đã hứa hẹn với chính phủ Mỹ cam kết sẽ không chiếm dụng thế độc quyền nhưng năm 1998, Bộ Tư Pháp Mỹ đã lập hồ sơ kiện công ty. Microsoft bị cáo buộc cài sẵn Intenet Explorer trong hệ điều hành và điều này làm tổn hại tới lợi ích của các đối thủ khác như Netscape. Vào năm 2000, tòa án liên bang đưa ra điều luật chống lại Microsoft và cũng cho rằng, hãng đang đi ngược với luật cạnh tranh. Cuối cùng, Microsoft phải chấp nhận tiết lộ thông tin bên trong phần mềm của mình và thiết lập một ủy ban tư vấn chống độc quyền. Rắc rối của Microsoft không chỉ dừng ở đó. Tòa án châu Âu đã yêu cầu gã khổng lồ trong lĩnh vực phần mềm phải chia sẻ mã nguồn các chương trình với các đối thủ cạnh tranh và trả hàng triệu USD tiền phạt. Hiện nay, hệ điều hành của Microsoft vẫn được sử dụng trên hơn 90 % máy tính toàn cầu.

7. Phát hành Windows XP

Người dùng khắp nơi hân hoan với phiên bản XP Microsoft phát hành năm 2001, một OS “cứng cáp”, hấp dẫn và giao diện thân thiện hơn rất nhiều các OS trước đó của hãng như  Windows 95, 2000 và Windows ME. Hệ điều hành mới này giúp cho việc ghi CD dễ dàng hơn, đi kèm với khả năng quản lý thư viện nhạc và hình ảnh. Các biểu tượng và chữ trên XP lộng lẫy, bóng bẩy và có tính thẩm mĩ hơn, gần giống với hệ điều hành Macintosh. Tuy nhiên, XP yêu cầu dung lượng bộ nhớ trong cao hơn hẳn và chỉ có những chiếc PC nào có tuổi thọ ít hơn 2 năm tại thời điểm đó mới có thể sử dụng được.

8. Giới thiệu Xbox

Microsoft và Bill Gates nhận thấy tiềm năng trên thị trường thiết bị trò chơi điện tử và đó là lí do để vào năm 2001, lần đầu tiên chiếc Xbox được ra mắt. Cùng với PlayStation 2 của Sony và Nintendo GameCube, Xbox sớm trở thành một lựa chọn của  giới game thủ. Microsoft đã đầu tư 500 triệu USD để quảng bá cho nền tảng game này, bao gồm cả đĩa cứng và kết nối mạng. Xbox trở nên mạnh mẽ nhưng cũng đắt đỏ hơn. Thế hệ tiếp theo của Xbox là XboxLive, một dịch vụ thuê bao trả phí cho phép game thủ thi đấu với các đối thủ trên khắp thế giới. Năm 2005, Xbox 360 được phát hành, bán ra với con số không đếm xuể nhưng ngay sau đó phải cạnh tranh quyết liệt với đối thủ Nintendo. Giá thành gần đây của Xbox 360 giảm xuống 199 USD, khá rẻ so với PlayStation của Sony 399 USD và Wii của Nintendo 249 USD.

9. Phát hành Vista - HĐH bị xem là thất bại của Microsoft

Vista được giới thiệu sau một thời gian dài chậm chễ. Với một phong cách giao diện mới, ban đầu hệ điều hành này đã tạo nên một cơn sốt thật sự. Tuy nhiên, số lượng đơn đặt hàng không đáp ứng được mong mỏi của Microsoft. Chẳng bao lâu, gã khổng lồ phần mềm đã phải đi tìm một lộ trình mới thay thế cho hệ điều hành gây nên những rắc rối dai dẳng này bằng người "thừa sai" Windows 7 vừa được giới thiệu vào tháng 10 vừa rồi.

10. Vụ quảng cáo nhờ vào show diễn Seinfeld tịt ngòi

Chứng kiến sự thành công của Apple cùng với thương phẩm Mac, Microsoft đã chi 300 triệu USD để đáp trả lại quảng cáo “Get a Mac” của hãng này. Quảng cáo đầu tiên trong chiến dịch được thiết kế bởi hãng quảng cáo Crispin Porter và Bogusky, với sự xuất hiện của Jerry Seinfeld và Bill Gates tại một cửa hàng giầy.

Tuy nhiên, cuối cùng hãng cũng phải thừa nhận, chiến dịch quảng cáo này không mang lại lợi ích gì nhiều.

Văn Vượng (theo Time)